De THTR nieuwsbrieven uit 2009

***

***

THTR nieuwsbrief nr. 126, april 2009

inhoud:

Renaissance van een faillissement:
Ook in Zuid-Afrika faalde de THTR!

THTR in Jülich zwaar vervuild!

WDR-film: Kernenergie voor Afrika

Tsjernobyl waarschuwt: landelijke demonstratie in Münster

Laurenz Meyer, aflevering 20: Aan de onderkant

Renaissance van een faillissement:

Ook in Zuid-Afrika faalde de THTR!

Terwijl de deelstaatregering van NRW en haar minister voor innovatie Pinkwart de afgelopen weken niet alleen hun inzet voor kernenergie hebben hernieuwd, maar zelfs enthousiast waren over de nieuwe generatie IV-kerncentrales (inclusief hogetemperatuurreactoren), is de kritiek op deze reactorlijn is niet alleen flink toegenomen, er is ook afgezien van de bouwvoorbereidingen in Zuid-Afrika! Dit toont duidelijk aan hoe ver van de realiteit de CDU en FDP handelen in het energiebeleid. Het sprookje van "inherente veiligheid" werd weerlegd. In november 2007 werd in een onderzoek in opdracht van het Oostenrijkse Ministerie van Leven (!) kritiek geuit op ("Wetenschap of fictie. Heeft kernenergie toekomst?" door Antonia Wenisch, redacteur: Oostenrijks Instituut voor Ecologie, Wenen. november 2007) de geplande nieuwe reactoren in de grond. Begin 2008 haalden kankergevallen in de buurt van de THTR in Hamm de krantenkoppen in tal van dagbladen. In juni 2008 betekende de Engelstalige Moormann-studie uit Jülich, waar 40 jaar geleden de THTR werd ontwikkeld, de wereldwijde doorbraak in de internationale discussie. Toen de mini-THTR in Jülich werd ontmanteld, bleek dat de radioactieve kogelbreuk zich op plaatsen bevond waar het nooit voor mogelijk werd gehouden. Op basis van deze besmetting ontdekte de wetenschapper talloze constructieve gebreken van de hele generatie reactoren, die de vorige propaganda van de "inherente veiligheid" naar het rijk van sprookjes verbannen.

Zuid-Afrika stapt af van THTR-bouw!

De thorium-hogetemperatuurreactor (THTR), ook bekend als de Pebble Bed Modular Reactor (PBMR) in Zuid-Afrika, wordt niet gebouwd in Koeberg bij Kaapstad, hoewel de bolvormige brandstofelementfabriek in Pelindaba, die nodig is voor de werking van THTR en gebouwd met Duitse hulp, produceert nu al de nucleaire brandstof. Dit blijkt uit het tijdschrift "Nucleonics Week" van 5 februari 2009. Het financieel in moeilijkheden verkerende PBMR-bedrijf in Zuid-Afrika geeft de geplande 165 MW-reactor in Koeberg bij Kaapstad op om deze reactorlijn te koppelen aan de toepassing van proceswarmte. - Dit zou echter niet in Zuid-Afrika moeten worden gerealiseerd, maar in de VS! Op 3 februari 2009 werd in Zuid-Afrika aangekondigd dat het van plan is de geplande THTR-lijn verder te ontwikkelen voor gebruik in de markt voor procesverwarming in de VS (Idaho). Het zal echter nog vele jaren duren voordat daar tastbare resultaten kunnen worden verwacht of zelfs een prototype is voltooid. Het is in ieder geval de vraag of deze visies überhaupt realistisch zijn.

BRD dagbladen melden niet

De nucleaire industrie probeert haar verlegenheid te verbergen door dit proces van afbreken van de bouwvoorbereiding te presenteren als een heroriëntatie in het energiepolitieke onderzoekslandschap. En de regering in Zuid-Afrika zal niet zo dom zijn om een ​​paar weken voor de verkiezingen van 22 april 2009 (waarbij ze al met grote verliezen wordt bedreigd) officieel toe te geven dat ze de afgelopen 15 jaar rampzalige fouten heeft gemaakt en maakte tonnen aan financiële middelen voor één Dealde de flop. Allerlei ingewikkelde formuleringen zijn dan ook alleen maar te horen over een voortzetting van de HTR-ontwikkeling onder andere in de VS. En de media in de BRD hebben geen officiële regeringsverklaring ontvangen over de PBMR-Aus - dus ze berichten er niet eens over (uitzondering: TAZ). Een persbericht van een burgerinitiatief kun je niet echt vertrouwen...

Een miljard dollar verspild aan falen!

Het bedrijf PBMR heeft al bepaalde productieorders voor de THTR vanaf januari 2009 on hold gezet. Een woordvoerster benadrukte dat er weliswaar geen contracten zijn opgezegd, maar om onnodige kosten te voorkomen, er wel discussie is over welke belangrijke opdrachten nog moeten worden uitgevoerd. PBMR-woordvoerder Tom Ferreira zei dat de Zuid-Afrikaanse regering na 2010 geen extra geld zal verstrekken. Tegen die tijd zal Zuid-Afrika 980 miljoen dollar in het PBMR-project hebben gestoken!

Het staatsenergiebedrijf Eskom was oorspronkelijk van plan om in totaal 24 modules van het nieuwe reactortype te bestellen en wilde extra reactoren naar andere landen exporteren. Vorig jaar moesten PBMR en Eskom toegeven dat er in 2010 slechts één demonstratiereactor gebouwd zou worden. De bureaucratische machinerie draait voorlopig nog op de een of andere manier - zij het haperend -: de milieueffectrapportage voor de reactor, die niet meer wordt gebouwd. De veiligheidscheck is in ieder geval nog niet aangevraagd bij de Reactor Safety Commission. Het veiligheidsrapport loopt al jaren achter op schema.

De wereldwijde financiële crisis dwingt Eskom ook af te zien van de geplande drukwaterreactoren met een capaciteit van 3.500 MW. Het PBMR-bedrijf begon in 1999 met honderd medewerkers, groeide snel tot 800 en telde uiteindelijk 1.000 medewerkers, inclusief externe specialisten en de PR-afdeling. De radioactieve bolvormige splijtstofelementen met een verrijkingsniveau van 9,6 procent uranium-235 voor de eerder geplande THTR zijn met hulp van Nukem/Hanau al vervaardigd in een nieuwe fabriek in Pelindaba. De knowhow kwam vooral uit de BRD. De eerste uranium-splijtstofelementen die voor de PBMR zijn geproduceerd, zijn nu onbruikbaar in Zuid-Afrika en werden op 5 januari 2009 verscheept. Het doel was het Oak Ridge National Laboratory en het Idaho National Laboratory in de VS om de splijtstofelementen te gebruiken voor onderzoeksexperimenten. Vooruitzichten: irrationaliteit of alternatieve energie

Het Zuid-Afrikaanse PBMR-bedrijf is daarmee partner van het grote Amerikaanse reactorbedrijf Westinghouse, dat nu grotendeels in handen is van Japanse aandeelhouders. Aangezien Westinghouse zijn grote lichtwaterreactoren over een paar jaar aan Zuid-Afrika wil leveren, mogen ze PBMR niet helemaal laten vallen en het Zuid-Afrikaanse ontwerpwerk voor de HTR-lijn gebruiken voor de proceswarmtemarkt in de VS (!).

Om in zaken te blijven met Westinghouse, kondigde de ANC-regering op 11 februari 2 op East Coast Radio aan dat het de komende drie jaar 2009 miljoen euro zou besteden aan de ontwikkeling van PBMR. Volgens het laatste onderzoek zijn deze 90 miljoen euro elk niet langer gereserveerd voor PBMR-ontwikkeling in de begroting van Zuid-Afrika voor de komende drie jaar. Zoals de zaken er nu voorstaan, loopt het af in december 90. Dat zou geen 2010 maanden zijn, maar 36 maanden! Je kunt er echter geen reactor meer mee bouwen, je kunt alleen verder onderzoek doen op een heel klein vlammetje.

Ondanks deze successen moet de milieubeweging in alle opzichten waakzaam zijn en bij de les blijven! Het is te hopen dat die krachten meer zullen worden gehoord in Zuid-Afrika die willen profiteren van de nucleaire respijt en meer willen vertrouwen op milieuvriendelijke alternatieve energie!

Zelden vinden kritische opinies en onafhankelijke analyses hun weg naar vakpublicaties over atoomenergie. De algemene testreactor (AVR) in Jülich - een kleine THTR - is al enkele jaren ontmanteld. Er waren veel complicaties en kosten van honderden miljoenen euro's. Bovendien werden de ontmantelingswerkers geconfronteerd met enkele uiterst onaangename feiten: De reactor is enorm vervuild. De wetenschapper R. Moormann uit Jülich noemde de problemen en feiten in een uitgebreide studie. Zijn bevindingen worden nu wereldwijd besproken als het gaat om de veiligheid van hogetemperatuurreactoren. Ze hebben ertoe geleid dat veel wetenschappers de al te optimistische aannames in deze reactorlijn opnieuw hebben beoordeeld. In het tijdschrift "Kerntechnik" nr. 74, (2009), 1-2 (Carl Hanser Verlag) is nu een Engelstalig artikel van veertien pagina's verschenen. We documenteren hier de korte Duitstalige samenvatting:

“De kiezelbedreactor AVR (46 MWth) draaide van 1967 tot 1988 bij koelgastemperaturen tot 9900 C, die geschikt zijn voor proceswarmte. De AVR is een model voor toekomstige kiezelbedreactoren, omdat er geen andere voldoende betrouwbare ervaringen zijn. Het huidige werk behandelt enkele onvoldoende gepubliceerde, maar veiligheidsrelevante problemen van de AVR-operatie en trekt conclusies voor toekomstige reactoren.

Hoewel de AVR pas 4 jaar bij koelgastemperaturen boven 900 C heeft gedraaid, is het AVR-koelcircuit sterk verontreinigd met stofgebonden meltallische splijtingsproducten (90Sr, 137Cs), wat de huidige demontage veel moeilijker maakt. Deze verontreinigingen vormen een paar procent van een kernvoorraad. Ze werden voornamelijk veroorzaakt door ontoelaatbaar hoge kerntemperaturen en niet, zoals eerder werd aangenomen, uitsluitend door ontoereikende brandstofelementen.

De hoge kerntemperaturen, die moeilijk te meten zijn in het kiezelbed, zijn waarschijnlijk te wijten aan de slecht bekende mechanica van het kiezelbed. Naast gasdichte insluiting vereist de veiligheid van toekomstige reactoren ofwel uitgebreid R&D-werk ofwel een verlaging van de vereisten voor nuttige temperaturen en verbranding."

Direct aan het begin, nadat de koeltoren was opgeblazen bij de THTR, een resoluut optimistische demonstratie van ons burgerinitiatief uit de jaren 80, gevolgd door het gezang van zwarte tegenstanders van de PBMR in Zuid-Afrika vandaag. Filmmaker Martin Herzog reisde zelfs naar het andere continent op zoek naar de nucleaire verbindingslijnen tussen Noordrijn-Westfalen en Zuid-Afrika. Op 13 september 9 zond WDR haar acht minuten durende film uit over de geschiedenis van de THTR onder de noemer “So wars”, waarin ook het ontbrekende kankeronderzoek in de omgeving van Hamm een ​​rol speelde. Op 2008 februari 7 volgde het zeer informatieve 2 minuten durende programma “Atomic Power for Africa” op WDR (twee herhalingen volgden op 2009 maart 30 op Phoenix). Langere stops waren Jülich, Hamm, Kaapstad en Pelindaba.

In Jülich bezocht het filmteam de mini-THTR, die in 1988 werd stilgelegd en binnenkort volledig wordt ontmanteld. Interessant is dat nu een twintigtal voormalige medewerkers van deze kerncentrale aan de ontwikkeling van PBMR in Zuid-Afrika werken en dat Forschungszentrum Jülich in niet onaanzienlijke mate financieel profiteert van de nucleaire samenwerking met Zuid-Afrika. Wij in de BRD noemen dit dan "nucleaire uitfasering".

Wie objectief verslag wil doen van de situatie in Zuid-Afrika ontkomt er niet aan om de grote meerderheid van de arme zwarte mensen in de townships te bezoeken die blij zijn met elektriciteit in hun tinnen kraampjes. En het maakt ze niet uit waar hij vandaan komt. De verklede leerlingen en docenten van de kleine zwarte middenklasse in het pompeuze “informatiecentrum” voor de PBMR zijn anders. Voor hen en hun regering is de wonderreactor een nationaal prestigeobject, waarmee Zuid-Afrika de geïndustrialiseerde landen wil inhalen. Als in een roes zwermen ze voor de camera.

De technologie van de PBMR is een overblijfsel uit het nucleaire steentijdperk van Noord-Rijnland-Westfalen, toen in de jaren 50 en 60 voormalige nazi-wetenschappers, teruggehaald uit ballingschap in Argentinië en Brazilië door Franz-Josef Strauss, begonnen met de bouw van het nucleaire onderzoekscentrum Jülich en de THTR te ontwikkelen. Deze activiteiten werden zeer wantrouwend waargenomen door de westerse mogendheden omdat ze bang waren voor de geheime constructie van kernwapens en de BRD verzette zich destijds hevig tegen internationale controles (vergelijkbaar met Iran vandaag!).

De "Meiler aus der Mottenkiste" (Die Zeit) kreeg het perfecte figuur in de film met Prof. Heiko Barnert uit Duitsland, die altijd trots was op de THTR. Nu zetten de verwante Zuid-Afrikanen dit werk voort. Allemaal blanke wetenschappers die atoombommen bouwden onder het brute apartheidsregime. Ze poseerden weer zelfverzekerd en ongegeneerd voor de camera en prezen zichzelf en hun reactor. Wat gênant.

Ten tijde van het WDR-interview met de PBMR-wetenschappers eind januari 2009 was achter de schermen al duidelijk dat Zuid-Afrika had gespeculeerd over de wonderreactor. Een miljard dollar aan kosten, problemen en vertragingen in de verdere ontwikkeling en grote internationale twijfels over de veiligheid ervan. De regering moest aan de noodrem trekken. Al op 5 januari 2009 waren de vooraf geproduceerde PBMR-sferische splijtstofelementen onderweg naar de VS, die uiteraard nog genoeg geld hebben om de fantoomreactor aan te pakken. - Wat de Zuid-Afrikaanse wetenschappers destijds aan het tv-team van de BRD lieten zien, was een brutale komedie! Geen woord over het stopzetten van het bouwproject. Want deze heren nemen maar al te graag nog een paar miljarden extra af van de arme mensen in Zuid-Afrika om ze te verpesten voor hun nucleaire spelletjes. U kunt uw geweldige knowhow met winst verkopen aan de VS. Of probeer op de een of andere manier de beslissing die je hebt genomen terug te draaien. Maar waar moet al dat geld vandaan komen?

De Jülich-wetenschapper Moormann gedraagt ​​zich heel anders in het WDR-interview. Hij signaleerde op een nadrukkelijk voorzichtige en objectieve manier veiligheidsproblemen met de PBMR. Tijdens de ontmanteling van de mini-THTR in Jülich, die in 1988 werd stilgelegd, werd een enorme verontreiniging ontdekt, wat leidde tot een veiligheidsgerelateerde herbeoordeling van deze reactorlijn. Hij vindt de nieuwe reactor nog niet bouwrijp en wordt daarom gemarginaliseerd door zijn collega's.

Ook de Duitstalige Belg Jan van der Ecken, die vlakbij de geplande bouwplaats voor de PBMR woont, komt aan het woord in de film. Aan de hand van een typische verkeersopstopping in de agglomeratie van Kaapstad wijst hij op de grote problemen die zouden ontstaan ​​bij evacuaties bij een ramp. En: Hier schijnt de zon heel vaak, waait de wind - waarom wordt er in Zuid-Afrika zo weinig gedaan aan alternatieve energie? Hij moest binnen slechts 50 dagen een aantal bestanden voor het PBMR-goedkeuringsproces doornemen. Ongetwijfeld; De nucleaire industrie en de staat wilden het proces zo snel mogelijk doorlopen.

Filmmaker Martin Herzog bezoekt ook Uhde in Dortmund en BHR (voorheen Mannesmann), die al componenten voor de PBMR in het Ruhrgebied hebben vervaardigd. Ze voelden big business. Zelfs als er een puur formele "nucleaire uitfasering" is in de BRD, hadden ze geen scrupules om zichzelf te verrijken door een onveilige reactor op de Kaap te bouwen. Na het faillissement van PBMR zullen ze waarschijnlijk een stapje terug moeten doen, omdat vervolgopdrachten niet zo snel meer binnenkomen.

Ten slotte is het filmteam nog in Pelindaba om een ​​bezoek te brengen aan de geëngageerde kerntegenstander Dominique Gilbert, die vroeger in de nucleaire industrie werkte. Hier is het nucleaire centrum van Zuid-Afrika. Hier worden de onschadelijke atoombommen uit het apartheidstijdperk bewaard en hier vond twee jaar geleden de dubieuze aanval op de bewakers plaats. En hier traden de Duitse en Zwitserse ingenieurs op als gewetenloze handlangers in de grootste kernwapensmokkel aller tijden namens de Pakistaanse "vader van de atoombom" Quadeer Khan. De film kon dit probleem slechts kort vermelden. Het zou zeker verder zijn gegaan dan de beschikbare 30 minuten.

Met deze film kregen de Duitse televisiekijkers een prima overzicht van de nucleaire samenwerking tussen Noordrijn-Westfalen en Zuid-Afrika. Voor veel mensen moet het behoorlijk verrassende en nieuwe informatie zijn geweest. Hopelijk trekken ze in de komende argumenten de juiste conclusies en bemoeien ze zich ermee.

De nucleaire industrie in Duitsland en elders doet al enkele jaren haar best om een ​​'renaissance' van het gebruik van atoomenergie af te dwingen. Nucleaire bedrijven zoals het in Essen gevestigde RWE en het in Düsseldorf gevestigde EON willen langere looptijden voor kerncentrales in Duitsland. Ook in Noordrijn-Westfalen zijn de nucleaire industrie en de deelstaatregering gewetenloos bij de uitbreiding van de nucleaire installaties:

Ahaus: Vanaf 2010 worden vanuit de Franse plutoniumfabriek La Hague en de ontmantelde nucleaire onderzoeksfaciliteit Jülich enkele honderden atoomvaten met sterk verontreinigd kernafval naar Ahaus gebracht. Zelfs de opslag van onverpakt kernafval is aangevraagd - de voor de vergunning verantwoordelijke deelstaatregering van Münster en het federale bureau voor stralingsbescherming weigeren nog steeds elke publieke deelname!

Gronau: De landelijke enige uraniumverrijkingsfabriek wordt enorm uitgebreid en gaat in de toekomst 35 grote kerncentrales van uraniumbrandstof voorzien. De Duitse aandeelhouders van werkmaatschappij Urenco zijn RWE en EON. Tot 60 ton afval met verarmd uranium moet "tijdelijk" worden opgeslagen in een nieuwe kernafvalhal in Gronau, die al is goedgekeurd.

Hamm: Een sloop van de ontmantelde faillissementsreactor THTR in Hamm kost enkele honderden miljoenen euro's. Hoewel een THTR-opvolgingsreactor zelfs in Zuid-Afrika vanwege technische en financiële problemen niet meer kan worden gerealiseerd, investeert de deelstaatregering van NRW vele miljoenen in de verdere ontwikkeling en wil ze na de federale verkiezingen zelfs nieuwe hogetemperatuurreactoren in NRW bouwen!

Jülich: De tijdelijke opslagfaciliteit van het nucleair onderzoekscentrum moet in 2013 worden vrijgegeven - aan Ahaus! Maar de lichtgewicht bouwhal in Ahaus is geen oplossing, het verbergt het fundamentele probleem: nergens ter wereld is er een duurzame veilige eindopslag van kernafval!

Krefeld / Duisburg / Mülheim: Deze drie steden hebben ook belangrijke faciliteiten voor de nucleaire industrie. In Krefeld produceert de firma Siempelkamp onder meer wielcontainers, in Duisburg produceert AREVA-dochter ANF buizen voor kerncentrales en in Mülheim houdt GNS zich bezig met de productie van zwenkwielen. Uraniumtransport: dwars door Noordrijn-Westfalen wordt natuurlijk uranium vanuit Zuid-Frankrijk per vrachtwagen en trein naar Gronau vervoerd. Sinds 1996 rijdt Gronau met de trein - dwars door Münster! - bracht meer dan 28 ton uraniumafval naar Rusland voor definitieve opslag in de open lucht. Deze export van uraniumafval is extreem goedkoop voor RWE en EON - de mensen in Rusland moeten lijden. Sinds kort is er ook uraniumafval naar Zuid-Frankrijk!

We ontmoeten elkaar in Hamm vanaf 9.30 uur op het centraal station en nemen om 9.59 uur de trein naar Münster met een groepsticket. Aankomst is 10.22:XNUMX uur. We gaan dan samen naar de Hindenburgplatz (Schlossplatz).

"Dat kan je doen" (WA 28/2/09) donderde de Hammer CDU-districtsvoorzitter Oskar Burkert tegen de verwarde Laurenz toen hij zijn geschenkwensen voor de volgende legislatuur indiende: Een mooi nieuw Bondsdagmandaat, gegarneerd met de gebruikelijke onkosten en een vrij nieuwe secretaris in het parlementsbureau, evenals ad libitum elektriciteit voor zijn lobbywerk namens de nucleaire industrie vragen niet te veel. Je zou later kunnen praten over de functie van woordvoerder economisch beleid van de CDU-fractie ...

Maar op de CDU-basis vielen de escapades van "feestgangers" Laurenz met zijn "Carnavalkus" (WA 16. 3. 09) niet zo goed en daarom moet hij diep de donkere kelder in als een straf - op de 35e plaats op de NRW- Reservelijst. En zodat iedereen met smaak van zijn schaamte kan genieten, werd hij in Hamm op de schandpaal gezet. Hij kan senioren kussen tijdens de verkiezingscampagne tot hij flauwvalt.

Die schok zat diep. Maar de urbane Michel Glos zei al over onze Laurenz: "Je weet de weg in het leven" (WA 18 februari 2). dacht hij koortsachtig. Was er niets dat zijn dreigende sociale achteruitgang kon stoppen? - Een verrassende wending of een furieuze strategiewijziging moest redding brengen. Hij, de trotse Duitse koning van de stamgasten, werd voor zijn laatste staatsgreep geïnspireerd door een Groenen van Turkse afkomst, van alle mensen! Cem Özdemir, pleitbezorger van de Hartz IV-wetten tijdens de rood-groene coalitie, was toevallig op bezoek bij de Hammer Tafel - en geen van de "klanten" daar bedreigde hem met een pak slaag, geen enkel kwaad woord!

“Ik heb precies zulke masochisten nodig voor mijn plannen”, dacht Laurenz. Nu werkt hij twee keer per week aan de Hammer Tafel. Vriendelijk en altijd in voor een praatje, overhandigt hij de kleine pakjes aan behoeftigen, alsof hij alles uit eigen zak heeft betaald. Zo ken je hem. Discreet en als bij toeval schenkt hij de armen en de rechtelozen een kleine bijsluiter met zijn geheel nieuwe eisen aan het arbeidsmarktbeleid. Onder andere kortingen op elektriciteitsaankopen voor Alg.II-ontvangers bij de bouw van nieuwe kerncentrales en de verhoging van de bijverdiengrens bij Hartz IV van 100 naar honderdduizend euro per maand. - Hij dacht waarschijnlijk weer eerst aan zichzelf.

Hij heeft hier al nieuwe vrienden gemaakt. Bijvoorbeeld met de inmiddels werkloze Rita, de landelijk bekende verkoopster van Schlecker die door haar management werd ontslagen omdat ze (net als Laurenz ooit...) 1,30 euro had opgelicht. Zulke mensen hebben nu mijn sympathie. "Ik wil heel dicht bij de mensen zijn die me nodig hebben", zei hij in de microfoon tegen een RTL-reporter. Hoezeer de nieuwe relaties zich verdiepen, wat zijn nieuwste vrouw erover zegt en of Laurenz zijn val nog in een laatste spurt weet af te wenden, zullen we in de volgende aflevering melden.

Andere afleveringen van deze populaire serie in oudere edities:

THTR circulaire nr. 103

THTR circulaire nr. 96

THTR circulaire nr. 95

THTR circulaire nr. 87

***

top of page

***

***

top of page

***