De THTR nieuwsbrieven uit 2003

***

***

THTR nieuwsbrief nr. 86 november 2003

inhoud:

Met de HTR kunnen wereldwijd atoombommen worden gebouwd!

Er is ook een brief van BI aan het ministerie van Onderzoek

Het antwoord van het Ministerie van Onderzoek

Zuid-Afrika PBMR: investeerders gezocht

Burgeraanvraag voor informatie-uitwisseling met Zuid-Afrika

Bezoek van een NGO-delegatie uit Zuid-Afrika in het Ruhrgebied

Bosontwikkelingsconcept voor Hamm

Met de HTR kunnen wereldwijd atoombommen worden gebouwd!

"Hogetemperatuurreactor is van het grootste militaire belang." Dat was de kop van een persbericht dat Lothar Hahn op 10.01.1989 januari 1988 naar de media stuurde. In 1990 en XNUMX deed de voormalige voorzitter van de Duitse Reactor Safety Commission, als onafhankelijk wetenschapper aan het Öko-Institut, uitgebreid onderzoek naar de "beoordeling van binnen- en buitenlandse concepten voor kleine hogetemperatuurreactoren". Ofwel over de exacte THTR-variant die nu als PBMR in Zuid-Afrika gebouwd gaat worden voor exportdoeleinden.

De volgende informatie is hoofdzakelijk gebaseerd op het 223 pagina's tellende rapport dat Lothar Hahn in 1990 namens Greenpeace opstelde en op het in 1988 geschreven rapport "De kleine hogetemperatuurreactor - de laatste druppel van de nucleaire industrie?"

In 1988 verklaarde Hahn: "De kwestie van de mogelijkheid om splijtstoffen te gebruiken voor technische wapendoeleinden is tot dusver met de grootste zorg buiten de discussie over de THTR gehouden." Niet alleen het hoogverrijkte, maar ook het laagverrijkte uranium kan in principe op verschillende stations worden afgetakt. Voor de PBMR is een verrijkingsniveau van 8% bedoeld. Met drie procent spreekt men van laagverrijkt uranium.

Onderzoeken 1986-2015

Plutoniumomleiding is mogelijk

De mogelijkheid van aftakking tijdens reactorbedrijf, waarbij splijtstofelementen kunnen worden verwijderd of toegevoegd zonder het continue stroombedrijf te onderbreken, is een speciaal kenmerk van de HTR-technologie en wordt door de operators als een bijzonder voordeel genoemd.

Door de bijzondere handigheid van de bolvormige splijtstofelementen ter grootte van een tennisbal is het technisch mogelijk om op elk moment tijdens de verblijftijd aan het reactorgebouw een deel ervan af te takken. In de reactor bevinden zich grote aantallen ongemarkeerde ballen, zodat verwijdering eenvoudig kan worden gecamoufleerd door dummy-elementen toe te voegen. De metrologische en boekhoudkundige registratie van de splijtstofelementen door het International Atomic Energy Agency (IAEA) en EURATOM kan geen volledige bescherming bieden tegen omleiding vanwege ontoereikende meetmethoden, meetonnauwkeurigheden en het steekproefsgewijze karakter van de monitoring.

Het materiaal voor een atoombom kan in twee maanden worden geproduceerd

De productie van plutonium van wapenkwaliteit is mogelijk met behulp van de HTR. Hiervoor zouden volledig normale splijtstofelementen met laagverrijkt uranium kunnen worden gebruikt, die alleen eerder dan normale splijtstofelementen uit de splijtstofkringloop zouden moeten worden verwijderd om een ​​zo gunstig mogelijke plutoniumsamenstelling te bereiken.

De splijtstofelementen bevatten naast de rest van het uranium-235 de hoogwaardige splijtstof U-233, die in principe ook geschikt is voor wapendoeleinden. De verbruikte splijtstof in alle toekomstige hogetemperatuurreactoren bevat - net als de lichtwaterreactor - plutonium en andere grondstoffen. Het mengsel van plutoniumisotopen is in principe geschikt voor wapens.

Een verbruikt splijtstofelement gemaakt van laagverrijkt uranium 235 bevat ongeveer 0,1 g plutonium. Bijgevolg zou het materiaal voor een atoombom theoretisch kunnen worden verkregen door 50.000 ballen van verbruikte splijtstofelementen te verwerken, dwz met een doorvoer van 1000 ballen per dag in minder dan twee maanden.

Tritium uit de THTR voor kernkoppen

Het gebruik van het edelgas helium in de HTR produceert radioactief tritium in een reactie die wordt veroorzaakt door neutronen, die kunnen worden gebruikt voor de constructie van kernkoppen.

Tritium heeft tot taak de explosieve kracht van kernwapens te vergroten of met minder splijtstoffen (plutonium of uranium) dezelfde explosieve kracht te bereiken. Tritium is dus nodig voor bijna alle kernkoppen om de efficiëntie van de bom en daarmee de explosieve kracht sterk te vergroten. Tritium is onvervangbaar, vooral voor kleinere kernkoppen.

Omdat het vervalt met een halfwaardetijd van ongeveer 12 jaar, moet het van tijd tot tijd worden vervangen in de bestaande kernkoppen. Er bestaat dus het "gevaar" van tritiumknelpunten als er niet genoeg reactoren beschikbaar zijn om tritium te produceren. Dit is een van de redenen waarom militaire strategen over de hele wereld de ontwikkeling van HTR willen bevorderen.

Geen internationale besturingsopties

In tegenstelling tot plutonium valt tritium niet onder het Nucleaire Non-proliferatieverdrag en is daarom niet onderworpen aan enige internationale controle! Er zijn geen wettelijke mogelijkheden om te controleren of de HTR wordt gebruikt voor militaire tritiumproductie. Afgezien daarvan is de metrologische controle van tritium buitengewoon moeilijk vanwege zijn fysieke eigenschappen.

Als een opkomend of ontwikkelingsland de tritiumproductie geheim wil houden om niet aan internationale kritiek bloot te staan, is de HTR bijzonder goedkoop.

Tritium-scheidingssystemen, die nodig zijn om het uit de elementen gevormde tritium te verwijderen, zijn state-of-the-art. Bovendien zijn ze zonder problemen te verkrijgen, zoals blijkt uit het voorbeeld van Pakistan, waar vanuit de Bondsrepubliek een tritiumscheidingssysteem is geleverd met goedkeuring van de Duitse autoriteiten.

Op deze manier wordt de nucleaire bewapening van de Derde Wereld bevorderd en ontstaat er een wapenwedloop die hele regio's destabiliseert.

Amerikaanse militaire interesse in HTR

Op 03.08.1988 augustus 110 kondigde het Amerikaanse ministerie van Energie, dat ook verantwoordelijk is voor militaire reactoren, aan dat het een hogetemperatuurreactor in modulair ontwerp zou bouwen (dwz met 165 tot XNUMX MW zoals in de PBMR) voor de productie van tritium voor het Amerikaanse kernwapenprogramma in het Idaho National Engineering Laboratory (INEL). De fabrikant van deze MHTGR (modulaire hoge temperatuur gasgekoelde reactor) zou het bedrijf General Atomic zijn. Het felbegeerde tritium van wapenkwaliteit wordt in de kern van de reactor geproduceerd in de speciaal hiervoor gebruikte lithiumhoudende splijtstofelementen. Dit is waarschijnlijk het eerste concrete project voor een modulaire hogetemperatuurreactor ter wereld dat een militair project is. Tegelijkertijd is de hogetemperatuurreactor onder meer om economische redenen zo onaantrekkelijk voor civiele energieopwekking dat hij nog geen koper heeft gevonden in de VS. Een Amerikaanse HTR-aanbieder heeft zelfs schaamteloos geprobeerd de wapensector binnen te dringen met de militaire optie.

De conclusie van het persbericht van Lothar Hahn van 10.01.1989 januari XNUMX geldt vandaag de dag nog steeds onder een rood-groene regering: "De HTR-module is daarom een ​​uiterst gevoelig systeem vanuit bewapeningsoogpunt. Als de federale overheid de export actief blijft bevorderen van dergelijke centrales, naar welk land dan ook, het zal zelf zijn vermeende inspanningen om wapenexport in de nucleaire sector te voorkomen tot absurditeit terugbrengen."

We hebben de hoofdstukken van het rapport van Lothar Hahn uit 1988, die gaan over de proliferatie bij de HTR, op internet en in een formaat van drie pagina's Slips confronteerde het Bondsministerie van Onderzoek met de hierboven geschetste bevindingen. Verder hebben we aangegeven dat we graag een kritische dialoog en een mening over dit onderwerp willen, dat we graag willen dat een actueel rapport over het risico van proliferatie nuttig is en dat het Federale Ministerie van Onderzoek de verantwoordelijke Zuid-Afrikaanse overheidsinstanties op de hoogte zal stellen van eventuele kritische opmerkingen over het PBMR-project met zich meebrengen.

"Namens minister Bulmahn dank ik u voor uw brieven van 2 juni en 25 september, waarin u in het bijzonder de nadruk legt op het risico van proliferatie dat zou kunnen voortvloeien uit de ontwikkeling van de Zuid-Afrikaanse reactor. De minister heeft mij gevraagd u te antwoorden. Dit is helaas vertraagd door de vakantie en de bijbehorende achterstand van te verwerken processen, waarvoor mijn excuses.

Het doel van de federale overheid is om de risico's van kerncentrales wereldwijd te verminderen; dit betreft zowel aspecten van civiel gebruik als bewapening. In die zin werd voor de Bondsrepubliek Duitsland de zogenaamde "atomaire consensus", dwz de ordelijke beëindiging van het gebruik van kernenergie voor de opwekking van elektriciteit, bereikt. De invloed van de federale regering op de ontwikkeling, bouw en exploitatie van kernreactoren in het buitenland is echter uiterst beperkt.

Tegen deze achtergrond is het zinvol om te streven naar de toepassing van Duitse veiligheidsnormen overal waar kernreactoren in het buitenland worden geëxploiteerd of nieuw worden ontwikkeld, waar de mogelijkheid daartoe bestaat. In die zin zijn de activiteiten van Forschungszentrum Jülich, dat zijn expertise, dwz zijn expertise, op commerciële basis inbrengt om de reactorontwikkeling daar veiliger te maken, volledig in het belang van de federale regering. Bijbehorende diensten zijn ook verkrijgbaar bij onderzoeksinstellingen in andere landen, maar dan mogelijk met een lagere veiligheidsnorm."

"(...) Terwijl andere staten, zoals bijvoorbeeld Iran, gedwongen werden om meer controle af te dwingen door onder meer minister van Buitenlandse Zaken Fischer, heeft de rood-groene federale regering de afgelopen jaren de export van fundamenteel onderzoek voor de PBMR naar Zuid-Afrika over de hele wereld Lijn mislukt.

Als een gebedsmolen herhaalt het verantwoordelijke ministerie keer op keer dezelfde formules over de vermeende nucleaire uitfasering en de beoogde toepassing van Duitse veiligheidsnormen in het buitenland. Waarom zou er in Duitsland een nucleaire uitfasering zijn als de kerncentrales hier zo veilig zijn?

Het ministerie reageert niet met één lettergreep op onze specifieke kritiek en geeft geen commentaar op onze zeer bescheiden eis dat de Zuid-Afrikaanse autoriteiten in ieder geval kritische uitspraken over de THTR of PBMR ter beschikking moeten stellen.

Het antwoord van het ministerie onthult de totale hulpeloosheid en het gebrek aan begrip van de federale regering, omdat de nucleaire lobby in wetenschap en industrie zonder veel moeite haar eigen belangen kan nastreven. 

In het geval van de financiering van het fundamentele ontwikkelingswerk van de PBMR in het Jülich Research Center, heeft de federale regering alle politieke opties opgegeven en heeft ze zich toegestaan ​​een conforme extra's te worden voor de wereldwijde nucleaire industrie.

"Tot slot wil ik erop wijzen dat Forschungszentrum Jülich geen enkele steun verleent aan de bouw van nieuwe reactoren in Zuid-Afrika." (Bulmahn, minister van Onderwijs en Onderzoek in een brief aan BI op 14.05.2003 mei XNUMX)

"Dit onderzoeksproject is bedoeld om de internationale samenwerking te coördineren bij het ontwerp van verschillende reactoren van de vierde generatie, waaronder de Zuid-Afrikaanse PBMR, waarvoor het fundamentele ontwikkelingswerk werd uitgevoerd in Forschungszentrum Jülich. (Internetsite van" Atomwirtschaft ", oktober 2003 )

"De kosten van de in Koeberg geplande PBMR werden geschat op 1,6 miljard dollar. De werkmaatschappij PBMR Ltd. heeft al 230 miljoen dollar aan dit project uitgegeven en is nu op zoek naar buitenlandse investeerders. Het bedrijf vroeg de Zuid-Afrikaanse regering of het maakt een onvoorwaardelijke toezegging om nieuwe investeerders te vinden. ESKOM heeft een contract ondertekend om tien PBMR's te bestellen als het demonstratiemodel in Koeberg succesvol is. " (Van: WISE van 10.10.2003/XNUMX/XNUMX)

Zoals te zien is in het kleine persoverzicht hieronder, berichtten de WA en FUgE-News over de door ons geïnitieerde burgeraanvraag voor een "informatie-uitwisseling tussen Hamm en Kaapstad over de gevaren van hogetemperatuurreactoren". De aanvraag is op 05.11.2003 november 19.11 ingediend bij de Commissie van Beroep. Zijn volgende vergadering is op XNUMX november.

De volgende organisaties ondersteunen deze applicatie:

Burgerinitiatief voor milieubescherming Hamm eV; BUND, groep Hamm; Die Naturfreunde, Gruppe Hamm; Vredesnetwerk Hamm; Forum voor Milieu en Justitie (FuGE), Hamm; Duitse Communistische Partij, Hamm; Alliance 90 / The Greens, KV Hamm

De volgende mensen ondersteunen deze applicatie:

Wolfgang Komo, Hamm; Jutta Haschemi-Röben (districtsvertegenwoordiger in Hamm-Uentrop), Renate Brackelmann, Hamm; Michael Bömelburg, Hamm; Norbert Gloßmann (vice-voorzitter van ver.di Hamm)

Op 10.10.2003 oktober XNUMX heeft een groep Zuid-Afrikanen op uitnodiging van de Stichting Böll NRW een bezoek gebracht aan het Ruhrgebied om alternatieve energieprojecten beter te leren kennen. Horst Blume nam ook deel aan het evenement als vertegenwoordiger van BI en gaf een lezing over de THTR, die werd vertaald door de vertaler. De deelnemers ontvingen ook een informatieblad in het Engels met fragmenten van onze website en contactmogelijkheden. In de marge van de bezoeken vonden verschillende interessante gesprekken plaats. Eén deelnemer droeg zelfs demonstratief een T-shirt met een slogan tegen de PBMR. Een teken dat deze reactor zeker een belangrijk onderwerp is in Zuid-Afrika.

En dit even terzijde: Wenutec Automationstechnik GmbH & CoKG uit Lünen bouwde en leverde schroefspanmachines voor de reactordrukvaten voor de twee bestaande kerncentraleblokken in Koeberg bij Kaapstad, waarnaast de PBMR wordt gebouwd.. .

De afgelopen weken hebben we heel hard geprobeerd om het onderwerp kernenergie in Zuid-Afrika in sommige media aan de orde te stellen en onze website bekend te maken.

In het TAZ-Ruhrgebied van 25.09.2003 september XNUMX berichtte Elmar Kok over de huidige ontwikkeling in Zuid-Afrika en over het bezoek van een niet-gouvernementele organisatie in het Ruhrgebied, die op uitnodiging van de Böll meer wilde weten over alternatieve energie. -Stiftung NRW. De dag ervoor was de delegatie uitgenodigd op het ministerie van Milieu in Düsseldorf. De redacteur schrijft zelfvoldaan: "De ESKOM-plannen mogen daar niet worden besproken. 'Het onderwerp staat niet op de agenda', zegt het ministerie (Groenen) van Bärbel Höhn bondig. "

In het oktobernummer van het oktobernummer van de nieuwsbrief voor de Groenen in Münster herinnerde ons BI-lid Thomas Rabe er onder meer aan dat noch minister van Milieu Trittin, noch minister van Buitenlandse Zaken Fischer reageerden op kritische vragen van de Green District Association of de burgerij. initiatief. Hij stelt voor om passende moties van Münster aan de volgende Federale Gedelegeerde Vergadering voor te leggen.

De "International Doctors for the Prevention of Nuclear War, Doctors in Social Responsibility" brengen zes keer per jaar in grote aantallen het zeer goed ontworpen tijdschrift "IPPNW forum" uit. Het is ons gelukt om in het oktobernummer (nr. 83) een paginagroot overzichtsartikel van Horst Blume in dit blad te plaatsen. Naast een mooie foto van de Greenpeace-campagne in Koeberg vorig jaar, wordt er ook op gewezen dat er ook kleine HTR-testfaciliteiten zijn in China, Japan en India. Concluderend waagt de auteur de volgende blik in de toekomst: "Als de huidige oppositie van de CDU / CSU / FDP over drie jaar naar de regering moet komen, dan zullen ze massaal de uitbreiding van HTR-technologie promoten - zoals het deed in 2002 aangekondigd in de minderheidsstemming van de Enquete-commissie 'Duurzame energievoorziening'."

"Der Spiegel", dat we dit jaar naar meer dan een dozijn persberichten en circulaires hebben gestuurd, meldde het volgende in het artikel "Terugkeer van de reactoren" op 06.10.2003 oktober 300: "De hogetemperatuurreactor THTR-1600 draaide slechts voor drie jaar door talrijke technische storingen - een financieel fiasco. Nu echter wordt juist deze technologie weer populair. Het vermeende voordeel ervan: vanwege het ontwerp, een kernsmelting en dus de nucleaire ramp in hogetemperatuurreactoren (HTR) zou (...) De belangrijkste attractie: Zelfs als de koeling faalt, zou de kern niet in staat moeten zijn om op te warmen tot meer dan 86 graden Celsius - een temperatuur waarbij kernsmelting onmogelijk is. (...) In feite, de typen energiecentrales waarvan de concepten nu worden nagestreefd, hebben in het verleden bijna altijd op spectaculaire wijze gefaald.De hogetemperatuurreactor van bijvoorbeeld Hamm -Uentrop heeft nooit zijn veiligheidstekorten weggewerkt en is nog steeds een last voor de Noordrijn- Westfaalse staatsbegroting tot op de dag van vandaag ." - Helaas hebben we geen brief naar de redacteur gedrukt, maar op de dag dat de mirror werd gepubliceerd, belden minstens XNUMX bezoekers op onze website met alleen de Google-zoekmachine.

In het oktobernummer van 2.500 exemplaren heeft het Hammer Eine-Welt- und Umweltmagazin "FugE-news" een artikel over de PBMR door Horst Blume en de aanvraag bij de klachtencommissie voor een uitwisseling van informatie tussen Hamm en Kaapstad gedrukt.

Op 22.10.2003 oktober 28 verscheen een artikel over het werk van de BI aan de PBMR in de lokale editie van de "Westfälischer Anzeiger" onder de kop "Naar het andere einde van de wereld - Het burgerinitiatief voor milieubescherming is nog steeds actief na 80 jaar". Zijn conclusie: "Ze zijn nog nooit zo waardevol geweest als nu." Naast verwijzingen naar de burgerapplicatie sierde een foto van een grote demonstratie voor de THTR uit de jaren XNUMX het artikel.

Het tijdschrift "afrika süd", dat sinds 1972 door het "informatiecentrum zuidelijk afrika" (issa) wordt uitgegeven, publiceerde eind oktober in zijn nummer 5/2003 het artikel "Overwintering aan de Kaap" van Stefan Cramer , hoofd van het regiokantoor van de Böll Foundation voor de zuidelijke regio Afrika.

Op in totaal drie pagina's en geïllustreerd met vijf foto's beschrijft de auteur hoe de HTR-technologie "overwintert" in Zuid-Afrika, om in de toekomst mogelijk door de VS verder ontwikkeld te worden: "Plannen met het ontwerp van de National Energy Bill onlangs geïntroduceerd bij het Congres De regering-Bush heeft de trend omgebogen ten gunste van de nucleaire industrie, nieuwe typen reactoren van de zogenaamde '4e generatie', die zo veilig zouden moeten zijn dat hun operators ze aan zichzelf kunnen overlaten. ' is de naam van de magische formule die maar één fout heeft; deze reactortypes bestaan ​​alleen op de Alleen het Zuid-Afrikaanse PBMR-type bestaat als een technologisch goed geplande variant, die in de nabije toekomst zal worden geïmplementeerd lijkt de laatste jaren mogelijk. Vanuit dit perspectief krijgt het Zuid-Afrikaanse nucleaire project een geheel nieuwe betekenis."

Stefan Cramer laat de lezer vakkundig kennismaken met het vorige nucleaire beleid in Zuid-Afrika, belicht de maatschappelijke achtergrond van de ontwikkeling en gaat in op de andere bestaande nucleaire fabrieken en opslagfaciliteiten in het land. Het artikel dat de moeite van het lezen waard is, staat op internet op: http://www.issa-bonn.org/ te vinden.

Het huidige novembernummer van het maandblad "Graswurzelrevolution" berichtte 25 jaar geleden over het THTR-verzet.

In de "Stadtanzeiger" van de WA-krantengroep berichtte deze zondagskrant op 02.11.2003 november XNUMX in een langer artikel met twee foto's over het werk van de BI aan de THTR, de uitschakelproblemen en de kosten waarmee zij te maken had, evenals de PBMR en de proliferatierisico's ervan. Informatie over de website rondde het rapport af.

"We hebben nu een prachtige groene Bijbel voor Hamm", zei Jörg Holsträter, voorzitter van de Milieucommissie, gisteren bij de presentatie van het bosontwikkelingsconcept voor de stad aan de Lippe. "(WA dd 16-09.2003-XNUMX)

Burgemeester Hunsteger-Petermann beloofde op een persconferentie dat, naast het bevorderen van compenserende en vervangende maatregelen, de komende jaren een "duidelijk vijfcijferig bedrag" beschikbaar zou moeten komen voor bosreproductie. Het door Horst Blume ontwikkelde concept (zie THTR-circulaire nr. 83) werd positief ontvangen in de commissies en districtsvertegenwoordigers. Een CDU-districtsvertegenwoordiger uit Heessen: "Ik heb zelden zo'n goed en begrijpelijk werk gezien." (WA vanaf 02.10.2003 oktober XNUMX)

***

top of page

***

***

top of page

***