De THTR nieuwsbrieven uit 2003

***

***

THTR nieuwsbrief nr. 79 januari 2003

De reactor uit de mottenkast:

THTR nog steeds niet KO?

De voordruk van het artikel "Onderzoek in Noordrijn-Westfalen voor nieuwe kerncentrales" uit de laatste THTR-circulaire leidde tot een aanzienlijk aantal reacties. De medewerking van een aan Rood-Groen ondergeschikt onderzoeksinstituut voor de bouw van een nieuwe THTR-variant in Zuid-Afrika deed veel mensen opschrikken die dachten dat de zogenaamde nucleaire uitfasering hen de hand op de knip kon houden en alleen maar hoefde te wachten. Het tegenovergestelde is het geval. De nucleaire industrie en haar lakeien in onderzoek en wetenschap blijven onverschrokken werken aan de zeer gevaarlijke kernenergie en willen hun projecten in praktijk brengen! De aandacht die nu in de media is ontstaan ​​en de vragen van kritische milieuactivisten en journalisten zullen het voor hen moeilijker maken om hun laakbare activiteiten voort te zetten.

TAZ-Ruhr 28 november 11:

Forschungszentrum Jülich is betrokken bij een project om een ​​kernreactor in Zuid-Afrika te plannen. Het onderzoekscentrum, dat voor 90 procent eigendom is van de federale overheid en voor 10 procent van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, neemt samen met het Britse bedrijf AEA-Technologies, ABB uit Mannheim deel aan de planning voor de bouw van een kiezelbedreactor. en de Siemens-dochteronderneming HTR GmbH, Gesellschaft für Hoch ... Volgens hun eigen verklaringen komen de Jülich in aanmerking voor het project omdat "het idee om een ​​kiezelbedreactor te bouwen oorspronkelijk uit het onderzoekscentrum kwam".
De mensen van Jülich praten niet graag over het project. Vragen mogen alleen per e-mail of fax worden gesteld en de onderzoekers willen ook graag een 'profiel' van de vraagsteller hebben. Christian Manthey, die werkt voor het International Office van het Federale Ministerie van Onderzoek in Jülich en naar eigen zeggen betrokken is bij "Duits-Zuid-Afrikaanse gesprekken op regeringsniveau", beantwoordt nog enkele vragen. Zuiver reactoronderzoek wordt niet uitgevoerd in Jülich, zei hij. Het onderzoek gaat over "reactorveiligheidsonderzoek", dat ook van belang is voor de nog in bedrijf zijnde reactoren in Duitsland.
De twee wereldwijd enige kiezelbedreactoren bevinden zich in Hamm en Jülich. Net als de Hammer VEW-elektriciteitscentrale is de onderzoeksreactor Jülich sinds respectievelijk 1988 en 1989 stilgelegd.

Waarom wordt in Jülich 'reactorveiligheidsonderzoek' uitgevoerd voor een type reactor dat in Duitsland is stilgelegd?

Het onderzoek in Jülich gaat over veiligheidsgerelateerde begeleidende onderzoeken, zegt Manthey, en natuurlijk kun je de Zuid-Afrikanen tips geven.
Sabine Baun, woordvoerster van het Federale Ministerie van Onderwijs en Onderzoek (BMBF) zegt iets anders: "We observeren dit zeer kritisch." Het Jülich Center wordt gefinancierd door de federale overheid met 200 miljoen euro per jaar. Dit is een niet-projectgebonden, institutionele financiering. Met kernenergie wil Baun echter niets te maken hebben: "Dit onderzoek wordt betaald door de industrie." De federale middelen zouden worden gebruikt voor onderzoek naar veiligheidskwesties rond kernenergie en opleiding van werknemers, zegt Baun .
Antwoorden en training over kernenergie kunnen binnenkort ook nodig zijn voor Zuid-Afrikanen. (...) Zelfs de testreactor in Jülich bleef niet gespaard van ongelukken. In 1978 was er een waterindringing waarbij 25.000 liter water via het heliumkoelcircuit de reactorkern binnendrong. Critici beweren dat als de reactor op een hogere temperatuur had gestaan, er een explosie zou hebben plaatsgevonden. Bovendien zou de Zuid-Afrikaanse regio te maken kunnen krijgen met een ander veiligheidsprobleem: het hoogverrijkte uranium dat nodig is in de hogetemperatuurreactor is van wapenkwaliteit.

TAZ-Ruhr 5 november 12:

Het eerste model van de hogetemperatuurreactor, ontwikkeld in samenwerking met Forschungszentrum Jülich (FZJ), doorstond de duurtest in Zuid-Afrika. Dat maakte de toekomstige exploitant, het Zuid-Afrikaanse staatsbedrijf Eskom, op 29 november bekend. Het is bewezen dat het model van de reactor kan worden opgestart en bij vollast werkt.

Forschungszentrum Jülich heeft naar eigen zeggen een groot aandeel in de veiligheid van reactoren. 90 procent van de FZJ is eigendom van de federale overheid en 10 procent van de deelstaat Noordrijn-Westfalen. In totaal ontving het van beiden in 262 ongeveer 2002 miljoen euro aan financiering. Het gaat om institutionele financiering: volgens Sabine Baun, woordvoerster van het federale ministerie van Onderzoek, vloeien er alleen industriële fondsen in het project. De federale overheid wil immers niet betalen voor reactoronderzoek.

Daarom betaalt Zuid-Afrika “300.000 tot 500.000 euro” voor onderzoek, zegt Wolfgang Jaek, hoofd van het technologietransferkantoor in Jülich. Om dit te doen, leer de Afrikanen
"Op de hoogte blijven van veiligheidsonderzoek". Dat de laatste Duitse hogetemperatuurreactor in 1989 werd stilgelegd, is voor Jaek niet relevant: "Het type hogetemperatuurreactor verandert niet", zegt hij. Bovendien laat het onderzoekscentrum de technologie nooit uit het oog. De Zuid-Afrikanen willen de reactor van 165 megawatt massaal produceren en exporteren naar onderontwikkelde landen.

Als alternatief moeten maximaal tien reactoren kunnen worden gecombineerd om een ​​grote energiecentrale te vormen. De FJZ ontwikkelde de software en tips om de systemen 'met elkaar te verbinden', legt Jaek uit.

Het reactorontwikkelingsbedrijf, de Eskom-dochter "Pebble Bed Module Reactor" (PBMR), beweert dat de reactor, die moet worden gebouwd van Chinese, Amerikaanse, Russische en Turkse onderdelen, veilig is. Kettingreacties of kernsmeltingen zijn niet mogelijk omdat de heliumgekoelde reactor niet de temperatuur heeft om de kettingreactie teweeg te brengen. Daarnaast is het uranium in de splijtstofelementballen hittebestendig verpakt onder een grafiet- en een siliciumcarbonaatlaag.
Toch maken de eigenaren van de FZJ zich zorgen. Isabelle Lorenz van de persafdeling van het Ministerie van Onderzoek van NRW zegt dat de staat, als minderheidsaandeelhouder, zich niet kan opbrengen tegen de federale overheid. (...) De deelstaat Noordrijn-Westfalen financiert de FZJ met ongeveer 26 miljoen euro in 2002. "Bovendien is met de introductie van programmagerelateerde financiering de controle op de inhoud van de FZJ grotendeels overgedragen aan de commissies van de Helmholtz-vereniging van Duitse onderzoekscentra", antwoordt Lorenz per post en na een paar dagen de kwestie van de verantwoordelijkheid van NRW.

Natuurlijk is de politiek niet geheel zonder verantwoordelijkheid. In de senaat van de Helmholtzvereniging zitten de federale minister van Onderzoek, Edelgard Bulmahn, die van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, Hannelore Kraft en de ver.di-voorzitter, Groenen en aanvaller Frank Bsirske. Misschien kunnen ze gerustgesteld worden door TÜV Rheinland. De PBMR heeft een certificaat afgegeven op het gebied van kwaliteitsborging.
Volgens het hierboven aangehaalde TAZ-artikel meldde de "Westfälische Anzeiger" op 20 december op bijna een hele krantenpagina in zijn nationale editie het volgende:
Het prototype, dat sinds 1993 is ontwikkeld, moet volgend jaar worden gebouwd en vanaf 2007 in serieproductie gaan. In dit land zou het een politieke kwestie kunnen worden dat Duitse knowhow werd aangekocht voor het ambitieuze project, ondanks de nucleaire uitfasering waartoe besloten was door de federale en deelstaatregeringen. De specialistische kennis komt uit het Forschungszentrum Jülich (FZJ), dat destijds het idee had voor het type flopped reactor en de Hammer-kernreactor vanaf het begin technisch heeft ondersteund. (...) Horst Blume, woordvoerder van BI Milieubescherming Hamm, is kwaad: "Het is duidelijk een kwestie van doorgaan in een andere staat met behulp van een NRW-onderzoeksfaciliteit en in ieder geval met de tolerantie van Rood-Groen in de federale en deelstaatregeringen, waar de nucleaire industrie in Noordrijn-Westfalen moest stoppen”, zei hij in een interview met onze krant. (...) Flower krijgt hulp van de atomaire politieke woordvoerder van de Groene Kamerfractie, Rüdiger Sagel: "Als dat moet worden bevestigd, beschouw ik dat als zeer problematisch." FZJ met zijn

Onderzoeksresultaten maken de bouw van kerncentrales in het buitenland mogelijk. In een verzoek eist Sagel ook opheldering van de deelstaatregering over de vraag of uranium van kernwapenkwaliteit ook wordt gebruikt in Zuid-Afrika, zoals destijds bij de THTR in Hamm. Dat zou dan relevant zijn voor het buitenlands beleid dat verder gaat dan het milieuaspect.
Het ministerie van Onderzoek van NRW was helemaal niet blij met de deelname van de FZJ aan de planning van nieuwe kerncentrales in Zuid-Afrika. "We hebben het onderzoekscentrum onmiddellijk gevraagd om ons tegen midden januari 2003 uitvoerig te informeren over het project en de status van het project", aldus perswoordvoerder Thomas Breustedt. Deze activiteiten van de Jülich waren niet bekend in het ministerie. Eerst een brief van de Hamm e. V. had de deelstaatregering rechtop laten zitten en er kennis van nemen.
In het federale ministerie van Onderwijs en Onderzoek daarentegen. Daar werden ze geïnformeerd over de samenwerking tussen de FZJ en Zuid-Afrika, die "puur commercieel" was en zich beperkte tot "veiligheidsonderzoek". "Concreet gaat het om de overdracht van Duitse veiligheidsnormen naar een te bouwen elektriciteitscentrale in Zuid-Afrika", zei perswoordvoerder Peter Ziegler op vraag van onze krant. En hij voegde eraan toe: "Deze samenwerking is in het belang van de federale overheid." Uiteindelijk gaat het om de overdracht van de veiligheidsnormen die in ons land gelden naar derde landen.
Het federale ministerie van Onderzoek nam ook een standpunt in over de verenigbaarheid met de Duitse nucleaire uitfasering. In het consensusakkoord tussen de federale overheid en de energievoorzieningsbedrijven zouden volgens Ziegler ontwikkelingswerkzaamheden aan nieuwe reactorconcepten worden uitgesloten, maar alleen "voor zover deze niet uitsluitend veiligheidsaspecten betreffen". De paper bevestigt uitdrukkelijk dat onderzoek op het gebied van nucleaire technologie, met name veiligheid, gratis blijft. "Dit is in de eerste plaats bedoeld om de mogelijkheid van betrokkenheid van de particuliere sector te onderstrepen", aldus Ziegler. In het geval van Zuid-Afrika is dat het geval. - Dit is wat de WA schreef. op 20 december 12.

Op 29.11.2002 november XNUMX hebben wij als burgerinitiatief het Ministerie van Economische Zaken en Middelgrote Ondernemingen, Energie en Transport van de deelstaat Noordrijn-Westfalen onder meer de volgende vraag gesteld: wat was het doel door de deelstaatregering van NRW en de federale regering?” Deze moeilijke vraag wilde dit ministerie niet beantwoorden en stuurde onze catalogus met vragen door naar het ministerie van wetenschap en onderzoek, dat natuurlijk al lang met dezelfde vragen werd geconfronteerd .

Naast de talloze leugens die door de nucleaire industrie op internet werden verspreid dat de THTR al vijf jaar "met succes" in bedrijf was, werd herhaaldelijk gemeld dat de Exelon Group 20 reactoren uit de VS had besteld. Dit bericht is niet langer correct, zoals te zien is in de krant van het Bondsministerie voor Milieu, Natuurbehoud en Nucleaire Veiligheid "Milieu" nr. 11/2002, pagina 750. In een rapport van staatssecretaris Rainer Baake over een informatiereis naar de VS staat: “De NGO's ontkennen unaniem dat investeerders interesse hebben in dergelijke projecten, al was het maar om economische redenen. Dat blijkt ook uit het feit dat Exelon zich heeft afgewend van het tot dusverre 'meest hoopvolle' project van een nieuwe reactor in de vorm van de kiezelbedreactor, te lezen: “Maar vooral economen melden twijfels en krijgen argumentatiehulp uit het buitenland . De PBMR is een risicovolle investering die ten koste kan gaan van de belastingbetaler en elektriciteitsklanten als deze mislukt, waarschuwt Steven Thomas van de Universiteit van Sussex, die het International Atomic Energy Agency adviseert. De vraag naar kernenergie op de wereldmarkt krimpt; de recente onrust in Californië had aangetoond dat grote bedrijven op zoek zijn naar snelle, goedkopere alternatieven. 'Er is niet de minste kans dat iemand ter wereld zulke reactoren uit Zuid-Afrika koopt.' Het Amerikaanse ministerie van Energie staat ook eerder achter de sceptici die de door Eskom geraamde hoofdkosten te optimistisch vinden: 11 cent per kilowattuur, constructie, exploitatie, onderhoud, brandstof, verzekering inbegrepen. (...)
De lage berekening van de Zuid-Afrikanen is volgens de Amerikaanse experts mogelijk omdat ze besparen op zekerheden en uitgaan van een extreem goedkope en stabiele rente - zes procent - op de kapitaalmarkt. (...) Afgelopen november kondigde British Nuclear Fuels (THTR-RB, dat een belang van 22,5% in het project heeft) aan dat het 'praktisch insolvent' zou zijn vanwege de extreme vervolgkosten van de sluiting en verwijdering van nucleaire energiecentrales; dit kan gevolgen hebben voor de deelname aan de ontwikkeling van de minireactor. De verklaring van de Britse investeerder leest als de aankondiging van een terugtrekking."

Ook buiten Jülich is Duitsland bezig met onderzoek naar de verdere ontwikkeling van de THTR. Het Instituut voor Nucleaire Energie en Energiesystemen (IKE) van de Universiteit van Stuttgart prijst zijn onderzoeksproject "Driedimensionale numerieke simulatie van stromen en warmtetransport in modulaire kiezelstenen, hogetemperatuurreactoren met ringzonekernen" onder leiding van Dipl ing. Aer. Sascha Becker: “Met de toenemende belangstelling voor gasgekoelde hogetemperatuurreactoren (HTR) in de wereld sinds 1990, zijn de inmiddels gestopte ontwikkelingsinspanningen voor de verdere ontwikkeling van dit reactortype hervat. Naast de toenemende vraag naar elektrische energie, vooral in de opkomende en ontwikkelingslanden, was de belangrijkste motivatie het voornemen van met name Zuid-Afrika om reactoren van dit type in serie te bouwen op basis van de Duitse HTR-module. In elk geval moeten 10 reactoren worden gebundeld in een groot energievoorzieningssysteem. Deze reactor, PBMR genaamd, wordt nu geïmplementeerd door het Zuid-Afrikaanse energiebedrijf Eskom met steun van de staat.” (augustus 2001)
De sloop van de 15 MW HTR-testreactor in Jülich zal duur zijn: "In plaats van de oorspronkelijke 190 miljoen euro gaat de Federale Rekenkamer nu uit van kosten van bijna 500 miljoen euro." (TAZ-Ruhr, 27 juni 6)

In ons nummer 72 van december 2001 berichtten we over het Duitse bedrijf "Montanhydraulik GmbH", die volgens de officier van justitie aanvankelijk redelijke vermoedens hadden dat zij toebehoren voor kernraketten voor India hadden geleverd. Medio juli 2001 is ook het bedrijfspand in Hamm doorzocht en is veel materiaal in beslag genomen.
Na bijna anderhalf jaar wilde de THTR-Rundbrief weten of er "reeds" resultaten beschikbaar waren. Het parket van Dortmund deelde ons de volgende twee maanden na ons verzoek op 23.11.2002 november XNUMX mee:

“De informatie die u zoekt kan niet worden gegeven. Om redenen van privacybescherming mag volgens de richtlijnen voor strafrechtelijke en bestuurlijke boeteprocedures aan particulieren of particuliere instellingen informatie uit onderzoeksprocedures worden geweigerd zonder dat een gerechtvaardigd belang kan worden aangetoond. Na afronding van het onderzoek is het te verwachten dat de door u genoemde onderzoeksprocedure onderwerp van media-aandacht zal worden, zodat in het algemeen (? Typfout?) Toegankelijke informatiebronnen voldoende beschikbaar zullen zijn.” Getekend Düllmann

Welnu, waar zouden we heen gaan als iedereen zou willen weten of ze in hun woonplaats aan een atoomwapenarsenaal werkten en of ze ertegen zouden demonstreren? Overigens: “Tijdens een VN-conferentie over wapenbeheersing voor langeafstandsraketten hebben de vertegenwoordigers van 92 landen een gedragscode ondertekend voor het omgaan met deze afgiftesystemen. India en Pakistan horen daar niet bij!” (Junge Welt, 27 november 11) - Misschien moet de officier van justitie opschieten met hun onderzoek?

Dag X - de dag van het begin van de oorlog tegen Irak nadert. Het eens zo duidelijke standpunt van de federale regering ten gunste van niet-participatie is afgezwakt. Aan de Amerikaanse regering zijn al overvluchtrechten en logistieke ondersteuning op de grond voor Amerikaanse troepen beloofd, evenals de inzet van Duitse troepen in verkenningsvliegtuigen (AWACS) aan de grens met Irak.
Een brede alliantie van vredelievende mensen roept daarom vanaf 10 januari elke vrijdag van 17 tot 18 uur op in de voetgangerszone (bij Mc Don). Tot nu toe zijn er vier wakes geregistreerd.

Donatiebezwaar en "laatste herinnering"

Sommige abonnees van de THTR-Rundbrief hebben in het verleden gedoneerd om dit blad te ontvangen, terwijl anderen dat niet hebben gedaan. Subsidies vanuit het burgerinitiatief zijn niet meer mogelijk. Afzonderlijk bijgevoegde "herinneringen" zijn niet toegestaan ​​voor het Infopost-verzendformulier. Dus als u deze krant in de toekomst wilt ontvangen, moet u ofwel 10 of 20 euro hebben gedoneerd of nu doneren. Anders kunnen we de THTR-circulaire niet meer versturen! Zeker nu de nucleaire industrie een nieuwe THTR-variant op de wereldmarkt wil neerzetten, is een minimum aan kritische berichtgeving en de mogelijkheid om in te grijpen hard nodig!

***

top of page

***

***

top of page

***