THTR nieuwsbrief nr. 122, augustus 2008

 

Fragment uit een video van de show 'Lokale tijd' uitgezonden op WDR3 op 20.12.2007 december XNUMX

 

De Handtekeningenlijst.

---

Handtekeningoverdracht in Berlijn

Hiervoor moesten we ergens over nadenken om met weinig inspanning een zo groot mogelijk effect te bereiken. Want in Berlijn zijn er elke dag tientallen demonstraties of wordt er iets op gewezen. De perswoordvoerder van de federale minister van Leefmilieu Gabriel werd al snel geïdentificeerd als een mogelijke contactpersoon: 33 jaar geleden (!) was Michael Schroeren redacteur van het pacifistische maandblad "Graswurzelrevolution", waarvan de lezers en auteurs een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van ons burgerinitiatief in Hamm (... en de auteur van deze regels schrijft nog steeds regelmatig in deze krant vandaag ...).

Op 17 juli ging een zevenkoppige delegatie van de BI op weg om de 4.000 handtekeningen te overhandigen voor het federale ministerie van Milieu op de Alexanderplatz. Opmerkelijk: Er woonden ex-leden van de bevolking in Berlijn (of Münsterlanders), die tot op de dag van vandaag allemaal nog actief zijn op het gebied van energiebeleid! Nadat het "stralingsbeschermingspak" was aangetrokken en het spandoek was uitgerold, kwam de persvoorlichter en konden er foto's worden gemaakt en interviews gegeven.

Michael Schroeren juichte namens de minister de inzet van de burgers in de omgeving van de THTR toe en gaf in het WDR-interview voorzichtig aan dat zijn ministerie zich inspant om iets te doen voor een kankeronderzoek. - Om precies dit te doen in de discussie van een uur die volgde, waarin Dr. Thomas Jung van het Federaal Bureau voor Stralingsbescherming nam deel en verklaarde dat het problematisch en niet mogelijk was. - Zo zijn ze, onze politici. De THTR was slechts een prototype en was korte tijd in bedrijf. Daarom geen opname in de KiKK-studie (zie RB No. 120 +121).

Maar het ministerie heeft ons in ieder geval respectvol ontvangen en erkend als gesprekspartners. Dat is in de Duitse politiek niet vanzelfsprekend. TV en kranten berichtten uitgebreid over onze bezorgdheid. Een ander onderdeel van ons public relations-werk is toegevoegd. We hebben het maximale uit de gegeven omstandigheden gehaald.

Uitzicht

Op 21 juli 2008 herhaalde staatssecretaris Matthias Machnig de officiële lijn: lof voor de inzet, maar geen kankeronderzoek. In de tussentijd blijven we een aantal brieven ontvangen van kankerpatiënten, vragen en verschillende adviezen. Dit wordt aandachtig geregistreerd en "verwerkt" door onze kleine BI. Laatkomers met de handtekeningen worden doorgestuurd naar het ministerie. Dat betekent natuurlijk niet dat het onderwerp van tafel is. Op het niveau van de deelstaat NRW zullen we steeds meer bondgenoten zoeken. Samen met de Artsen Tegen Kernenergie (IPPNW) concretiseren we onze vraag hoe een kankeronderzoek bij de THTR zou kunnen worden uitgevoerd zonder te worden opgenomen in het KiKK-onderzoek. Evenementen die hiermee verband houden, vinden plaats in het najaar. Lokale en provinciale verkiezingen staan ​​voor de deur en openen nieuwe kansen om het probleem aan te pakken. In de THTR-regio zal de nucleaire lobby zijn leugens niet kunnen verspreiden zonder tegengesproken te worden.

Horst bloem

De federale minister van Onderzoek, Schavan, kondigde op 30 juli 2008 aan dat haar ministerie vers geld zou verstrekken voor onderzoek naar nucleaire installaties van generatie IV, waaronder de Thorium-hogetemperatuurreactor (THTR). Volgens de Frankfurter Rundschau is dat tien miljoen euro voor 2008, 2009 miljoen euro voor 13 en 2010 miljoen euro in 14. Deze beslissing is gerechtvaardigd met een zogenaamd laag productieniveau van nucleair afval, een bijna gesloten splijtstofkringloop en hoge veiligheidskenmerken van deze reactorlijn.

Federaal minister van Onderzoek Schavan zou eindelijk kennis moeten nemen van de ontnuchterende ervaringen met de faillissementsreactor in Hamm, die slechts op 423 vollastdagen elektriciteit leverde, en zou in de toekomst onderzoeksgeld moeten besteden aan zinvolle projecten. Met het nu geïntensiveerde nucleair onderzoek raakt de "nucleaire uitfasering" waartoe door de federale regering is besloten, achterhaald.

data:

29 augustus 2008: Bondskanselier Angela Merkel komt bij het leggen van de eerste steen van de nieuwe kolencentrales van RWE in Hamm-Uentrop en wordt enthousiast gevierd en neergedrukt door een grote menigte omdat deze grootschalige centrales ervoor zorgen dat alternatieve energieën niet langer een echte kans in deze regio voor de komende 40 jaar. Door de klimaatverandering die hierdoor ontstaat, krijgt de Lippesee binnenkort een nieuwe kans: Het heet dan de Noordzee!

20 september 2008, 12 uur: Europese dag van uraniumactie. Blokkade met “Die In” op de Duits-Nederlandse grens bij Gronau. Het doel is om de uraniumverrijkingsfabrieken in Gronau en Almelo aan te pakken, evenals de grensoverschrijdende uraniumtransporten. Motorvoertuigen moeten indien mogelijk vanuit verschillende richtingen naar de grens rijden. Info: www.urantransport.de

8-2008-XNUMX: Waarschijnlijk een grote openingsdemo in Wendland tegen de geplande Castor transporten. Vanuit Münster worden bussen ingezet. Vertrek: 7 uur Info: www.sofa-ms.de

Van THTR naar generatie IV: De nucleaire industrie bepaalt de koers voor de komende decennia! top of page

Sinds de ramp in Tsjernobyl in 1986 heeft de nucleaire industrie de neiging om wereldwijd in het defensief te staan. Als er nu een THTR wordt gebouwd aan Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika en propagandistisch wordt gevierd als een mijlpaal voor de toekomst, is dit een alarmerend teken.

In 1986 was er nog geen ramp in het THTR-prototype in Hamm, maar een ernstig ongeval met vrijkomen van radioactiviteit, die een einde maakte aan deze kernenergievariant - vandaag hoeven we alleen maar te zeggen een tijdelijk einde. Vijftien jaar geleden zou niemand een cent op deze reactorlijn hebben ingezet. Vandaag de dag heeft de HTR een voorkeursplaats ingenomen in de strategische overwegingen van de komende decennia in alle grote industrielanden en belangrijke opkomende landen.

Ik zal proberen om met eenvoudige woorden leken te laten zien hoe dit kan gebeuren en waar de reis naartoe gaat - als we ons niet tegen deze ontwikkeling verzetten. En vooral, welke argumenten spreken tegen de nieuwe editie van de HTR-lijn in de context van Generation IV-reactoren.

Eén ding is echter duidelijk: als de burgergroepen en hun bondgenoten niet in staat zijn op lange termijn strategisch te denken en te handelen, zullen ze geen groot succes kunnen boeken met de economische en politieke macht van de energiebedrijven. In mijn opmerkingen vertrouw ik nogal eens op de studie "Science or Fiction", gepubliceerd door het Oostenrijkse Instituut voor Ecologie in 2007 en citeer die (1). Het werd gefinancierd door het Oostenrijkse Ministerie van Leven, dat echt zo heet.

De kerncentrales van de jaren zeventig tot negentig worden generatie II genoemd en zijn ontworpen voor ongeveer dertig jaar gebruik. Er wordt momenteel overlegd of ze langer kunnen worden geopereerd. Een deel van de Generatie III-palen is al in aanbouw. En nu zijn de voorwaarden voor Generatie IV ongeveer acht jaar lang gecreëerd.

Onderzoek en ontwikkeling van kerncentrales zijn kostbaar en zullen tientallen jaren duren. Een geheel nieuwe generatie kerncentrales heeft een doorlooptijd van minimaal 20 tot 30 jaar. Niet alleen moeten vooraf kleine onderzoeksreactoren worden gebouwd, getest en geëvalueerd, ook een groot prototype moet succesvol draaien. Dit alles kost tientallen miljarden euro's. Het bestaan ​​van hele bedrijfstakken en generaties onderzoekers hangen van deze ontwikkeling af. Als het eenmaal over de hele wereld in gang is gezet, zal het moeilijk zijn om het te stoppen.

Illusies en beloften als marketingstrategie voor nieuwe kerncentrales

Na de ramp in Tsjernobyl staan ​​veel mensen sceptisch tegenover kernenergie en moesten veel nieuwbouwplannen in de ijskast worden gezet. Hernieuwbare energieën bewegen langzaam maar onverbiddelijk. Het was dus belangrijk voor de nucleaire industrie om het vertrouwen van de mensen terug te winnen. Maar dat kan alleen als het in zijn publieke verklaringen op zijn minst ingaat op de zorgen van de mensen.

De nucleaire industrie probeert nu haar imago te corrigeren met het label 'duurzaam' en deze term met positieve connotaties toe te eigenen. Omdat dit voorheen voorbehouden was aan hernieuwbare energiebronnen.

Bovendien worden zeer gevaarlijke nucleaire grondstoffen in hun retoriek gebagatelliseerd. Uranium wordt bijvoorbeeld een "natuurlijke brandstof" genoemd (2). Daarnaast moet Generatie IV veilig, economisch concurrerend, proliferatiebestendig en CO2-reducerend zijn. Met deze boodschap kan de atoomlobby ook beter proberen om de onderzoeksgelden die ter beschikking staan, weg te leiden van de groeiende alternatieve energie en dus terug in hun eigen potten te steken. De atoomlobby roept de inmiddels wat besluiteloze burger toe: “Maak je geen zorgen, met de nieuwe reactoren is alles anders. Ze zijn volkomen ongevaarlijk en een GAU is hier om fysieke redenen totaal onmogelijk!” Op deze provocatie moeten we reageren.

Im Mei 2000 de "Generation IV Workshop" van het Amerikaanse ministerie van Energie vond plaats met internationale deelname. Enkele maanden later begonnen de voorbereidende werkzaamheden voor het meerjarige ontwikkelingsschema van deze reactorlijn.

2001 het Generation IV International Forum (GIF) werd opgericht om onderzoeks- en ontwikkelingswerk te coördineren. De volgende landen namen deel:

Argentinië, Brazilië, Canada, Frankrijk, Japan, Zuid-Korea, Zuid-Afrika, Zwitserland, Verenigd Koninkrijk, VS.

2003 ondertekende Euratom als het elfde lid. Op deze manier worden die beslissingen ondermijnd in EU-landen die hebben besloten kernenergie uit te faseren. Onderzoeksinstellingen kunnen in samenwerking met energiebedrijven ook in de toekomst blijven werken aan kernenergie. Dit geldt vooral voor de BRD, waar men wil voortbouwen op de ontwikkeling van de THTR. In 2006 sloten Rusland en China zich aan bij de GIF.

De International Atomic Energy Agency (IAEA) startte in 2001 met eigen financiële middelen een soortgelijk initiatief: de door haar opgerichte INPRO (3) ging een samenwerking aan met de GIF, zodat nu in totaal 28 landen en organisaties zijn betrokken bij de ontwikkeling van Generatie IV. In dit kaderprogramma voor een internationale onderzoekssamenwerking worden in totaal 6 reactorconcepten verder ontwikkeld en geëvalueerd om zich uiteindelijk op één of twee te concentreren. Ze moeten hier slechts kort worden vermeld:

- Gasgekoelde snelle reactorsystemen: Gasgekoelde Snelle Reactor (GFR)
- Loodgekoelde snelle reactorsystemen: Loodgekoelde snelle reactor (LFR)
- Gesmolten Zout Reactor (MSR)
- Natriumgekoelde snelle reactorsystemen: Sodium-Cooled Fast Reactor (SFR)
- Watergekoelde reactorsystemen met superkritische stoomtoestanden: Superkritische watergekoelde reactor (SCWR)
- Gasgekoelde reactorsystemen met maximale temperatuur: Very-High-Temperature Reactor (VHTR)

Het ziet er momenteel naar uit dat de VHTR de meeste voorkeur heeft van alle varianten. Het is precies de lijn die voortkwam uit de THTR en waarin de Pebble Bed Modular Reactor (PBMR) in Zuid-Afrika zijn verdere ontwikkeling vond.

Nu is het onze taak om de beloften van de nucleaire visionairs, geleid door harde economische belangen, te ontmantelen en te weerleggen:

Duurzaamheid?

Ik zal het hier kort houden, want voor alle kerncentrales geldt: Uraniumwinning vervuilt aarde, lucht en water in de mijngebieden en vernietigt de landschappen daar. Dat merk je zelfs bij ons voor de deur in het Duitse Ertsgebergte (Wismut). Uranium laat een enorme hoeveelheid stralend afvalerts achter. Door het toenemende tekort aan uranium wordt wereldwijd steeds meer erts met lagere uraniumconcentraties gewonnen en verwerkt. Dit leidt tot een extra toename van de C02-uitstoot van kerncentrales, waardoor alternatieve energiebronnen en energiebesparing met CO2-reductie in de toekomst nog verstandiger zullen zijn dan nu het geval is.

Goedkoop en concurrerend?

Op de THTR in Hamm hebben we kunnen zien hoeveel "kinderziektes" constant rijden en de daaruit voortvloeiende lange stilstandtijden nieuwe reactorsystemen kunnen vertragen. Deze reactortypes zijn gebaseerd op nieuwe, grotendeels onbeproefde technieken. Na het starten van een project kunnen er tal van onverwachte problemen optreden. Succes is geenszins zeker (4).
Het Greenpeace-rapport uit 2005 geeft aan dat alleen al de ontwikkeling van Generation IV-concepten (!) zo'n 6.000 miljoen dollar zou moeten kosten. Ervaring met grote projecten tot nu toe leert dat het veel duurder kan worden. En dat de door GIF gespecificeerde tijden voor het vroegste commerciële gebruik ver worden overschreden. Critici beschouwen het jaar 2030 als onrealistisch en voorspellen de mogelijkheid van commercieel gebruik pas in 2045. Tot die tijd zal alternatieve energie beschikbaar zijn als een goedkoper en verstandiger alternatief.

Gegarandeerd rampenvrij, hoge bedrijfszekerheid?

De naam van het meest geliefde type suggereert al een serieus probleem: Very-High-Temperature Reactor. De nieuwe reactorsystemen zullen door extremere bedrijfsomstandigheden (hogere temperatuur, hogere druk, hogere burn-up) nog gevaarlijker blijken te zijn dan de vorige systemen en moeten daarom technisch complexer worden ontworpen. U hebt complexere beveiligingssystemen nodig die nieuwe bedreigingen herbergen. Deze complexere beveiligingssystemen zijn duurder - maar zou Generatie IV niet bijzonder goedkoop moeten zijn?
Dit effect moet ook worden bereikt door het feit dat de kiezelbedreactoren geen insluiting (veiligheidscontainer) hebben, omdat de met grafiet beklede sferische splijtstofelementen de radioactiviteit naar verwachting tegenhouden. Als lucht in de primaire heliumcyclus komt, kan het een grafietbrand veroorzaken met catastrofale radioactieve uitstoot. Als water in de secundaire heliumcyclus terechtkomt, zijn heftige stoom/grafietreacties mogelijk (5). Er zijn in ieder geval nog andere risico's: aardbevingen, terreur, oorlog, menselijke fouten, technische problemen, onverwachte gebeurtenissen, enz... Gegarandeerd rampenvrij ziet er anders uit. 

Geen militair gebruik mogelijk?

De huidige non-proliferatieproblemen met Iran en Noord-Korea tonen duidelijk aan dat met een wereldwijde uitbreiding van kernenergie de plutoniumproductie dramatisch zou toenemen. De hoeveelheid te transporteren plutonium zou sterk toenemen en steeds verder afgelegen gebieden zouden beveiligd moeten worden. Als Zuid-Afrika zijn PBMR zou exporteren naar politiek onzekere opkomende en ontwikkelingslanden, zoals aangekondigd, zou een volledig nieuwe kwaliteit van internationale beschermende maatregelen nodig zijn. Bovendien is er, zeker met een VHTR, constant toegang tot gedeeltelijk verbruikte splijtstofelementen door een cyclische verandering van splijtstofelementen (“handige” ballen met een diameter van 6 cm).
De hoeveelheid splijtbaar materiaal die nodig is voor een kernexplosie is erg klein. De internationale atoomenergieorganisatie kon een significante toename van nucleaire faciliteiten en transportroutes niet langer beheersen en kon verdere verspreiding voor militaire doeleinden niet langer voorkomen.
Naast de reactoren heeft Generation IV ook een gigantisch park aan opwerkingsfabrieken nodig. De hier uitgevoerde winning van nieuwe splijtstoffen zou bijzonder intensief gemonitord moeten worden. Om oneigenlijk gebruik uit te sluiten, mag er in de eerste plaats geen plutonium worden gegenereerd! 

Nucleair afval recyclen?

De nucleaire lobby probeert de indruk te wekken dat Generatie IV een "gesloten brandstofkringloop" is die geen hulpbronnen verbruikt en geen nucleair afval genereert. Niet correct! De brandstofketen (dit is de juistere term voor "cyclus"!) heeft altijd vers uranium nodig. Tijdens de werking van de reactor en ook bij de opslag van het radioactieve afval ontstaan ​​gasvormige radioactieve splijtingsproducten die meetbaar via lekkende containers in het milieu terechtkomen. Recyclen?
Door de zeer gevaarlijke opwerking van originele splijtstoffen in opwerkingsfabrieken, ontstaan ​​er natuurlijk steeds meer splijtingsproducten die definitief moeten worden verwijderd. En er moeten steeds meer nieuwe reactoren worden gebouwd en uiteindelijk weer worden stilgelegd. Waar is de recycling hier?

Veilig thorium?

De nucleaire lobby beweert dat de bouw van thoriumreactoren zoals die in Hamm-Uentrop de productie van nieuw plutonium zou kunnen beperken en de voorraad plutonium van wapenkwaliteit zou kunnen verkleinen. Door een neutronenbombardement van de thoriumisotoop ontstaat in deze systemen echter de gevaarlijke uraniumisotoop 233, die ook voor kernwapens kan worden gebruikt! De uraniumisotoop 233 is zeer giftig. Een paar kilo hiervan kan iedereen op aarde doden. Halfwaardetijd: 159.000 jaar.

Snelle kweek!!

Er is weinig echt nieuw aan reactorsystemen van generatie IV, zoals de nucleaire lobby ons vertelt. Drie van de in totaal zes concepten vertegenwoordigen een nieuwe editie van de "snelle kweker": GFR, LFR en SFR. Aan de ene kant moeten ze elektriciteit produceren en tegelijkertijd nieuw plutonium "kweken". Van de controversiële fokker in Kalkar tot Monju (Japan) tot het nu ontmantelde Franse Super Phoenix, ze hebben allemaal gefaald. Ernstige incidenten door natriumlekken, vernielde warmtewisselaars en gevaarlijke schommelingen in het rendement waren vaak de oorzaak. Overstappen op snelle kweek betekent ook dat enorme hoeveelheden zeer giftige stoffen (plutonium- en uraniumisotopen) zoals steenkool of ruwe olie de halve wereld moeten worden getransporteerd.
Onder het mom van Generatie IV wordt geprobeerd de concepten voor kweekreactoren, die om veiligheidsredenen al lang werden afgedankt, nieuw leven in te blazen.

Er bestaat niet zoiets als een nucleaire "eierleggende wollige melkzeug"!

De nucleaire industrie probeert de indruk te wekken dat Generatie IV de afweging tussen veiligheidsverbeteringen en de laagst mogelijke investerings- en bedrijfskosten zou kunnen oplossen. Maar de verschillende doelen spreken elkaar tegen. Er bestaat niet zoiets als de nucleaire "eierleggende wollige melkzeug". Wat overblijft zijn miljarden speculaties over een onzekere toekomst en een zeer hoog veiligheidsrisico.

De uitvoering van de nucleaire ambities zal veel langer duren dan de stoutmoedige visionairs aangeven. Dit komt niet alleen door de vele verrassingen en problemen die zich bij toekomstige ontwikkeling zullen voordoen, maar ook door het feit dat er de afgelopen 20 jaar slechts een handvol nieuwe kerncentrales is gebouwd. De grote reactorfabrikanten hebben hun oude productielijnen stilgelegd en hun ervaren teams ingekrompen. Ze hebben momenteel niet de capaciteit om veel generatie IV-reactoren over de hele wereld tegelijkertijd te bouwen. De opgegeven schema's blijken winderige speculaties te zijn. Een snelle reductie van CO2, die de atoomlobby ten onrechte (!) adverteert, zou met deze reactorlijn niet mogelijk zijn omdat het tientallen jaren te laat is.

Onderzoek en ontwikkeling van generatie IV moet worden voorkomen. Zelfs veel milieuactivisten zijn zich niet bewust van het gevaar dat hier opdoemt. Voor velen lijkt het alsof ze alleen werken aan iets dat misschien nooit zal worden gebouwd. Dat is een grote fout! De vele nucleaire subsidies voor deze reactorlijn, die goed verborgen zijn in de staatsbegroting, zijn wereldwijd al lang een realiteit en zouden kunnen worden besteed aan zinvollere projecten.

Het is onze taak om mensen bewust te maken van het gevaar. De ontnuchterende ervaringen met de faillissementsreactor in Hamm-Uentrop en de gezondheidseffecten voor de bevolking kunnen een uitgangspunt zijn. Het vooruitzicht om weer “tevreden” te zijn met snelle veredelaars en opwerkingsfabrieken zou weer veel mensen kunnen mobiliseren. De positieve herinnering dat we deze planten de afgelopen decennia in de BRD al hebben verhinderd, zou ons moed moeten geven.

We moeten ook harder werken om de gevaren van Generatie IV voor veel mensen aan te pakken begrijpelijk te representeren. De focus op enkele uitspraken zal onvermijdelijk zijn als we door het grote publiek gehoord willen worden. Kritiek en suggesties voor dit artikel zijn van harte welkom.

Horst bloem

Opmerkingen:
1. "Wetenschap of fictie. Heeft kernenergie toekomst?" door Antonia Wenisch, redacteur: Oostenrijks Instituut voor Ecologie, Wenen. November 2007. Web: www.ecology.at
2. atw, 2004, uitgave 10, pagina 616
3. INPRO: "Internationale projecten rond innovatieve kernreactoren en splijtstofcycli"
4. “De mythe van kernenergie. Een gids ". Red.: Heinrich Böll Stichting. Berlijn 2006 (De hier geciteerde hoofdstukken zijn gebaseerd op een studie van Greenpeace). Pagina 45
Zie 4, pagina 73

***

top of page

***

Bel voor donaties - De THTR-Rundbrief wordt gesponsord door de 'BI Environmental Protection Hamm e. V.' uitgegeven en gefinancierd door donaties. - De THTR-Rundbrief is inmiddels een veelbesproken informatiemedium. Wel zijn er doorlopende kosten door de uitbreiding van de website en het drukken van aanvullende informatiebladen. - De THTR-Rundbrief onderzoekt en rapporteert in detail. Om dat te kunnen doen, zijn we afhankelijk van donaties. Wij zijn blij met elke donatie! Donaties-account: BI milieubescherming Hamm Doel: THTR circulaire IBAN: DE31 4105 0095 0000 0394 79 BIC: WELADED1HAM

***

top of page

***